วิธีใช้สเปรย์เทสต์ Smoke Detector ให้แม่นยำและปลอดภัย
การติดตั้งอุปกรณ์ตรวจจับควันไฟ หรือที่เรียกว่า Smoke Detector / Smoke Sensor เป็นอุปกรณ์ป้องกันเหตุเพลิงไหม้ หลักการทำงานคือส่งสัญญาณเตือนภัยเมื่อตรวจจับอนุภาคควันไฟได้ เพื่อให้คนที่อยู่บริเวณโดยรอบสามารถอพยพหนีไฟหรือดับไฟได้ทันที ช่วยลดความเสียหายทั้งชีวิตและทรัพย์สินได้ แต่ก็ควรได้รับการตรวจสอบความพร้อมใช้งานอย่างน้อยปีละครั้ง ด้วยอุปกรณ์ “สเปรย์จำลองควัน” หรือสเปรย์เทสต์ Smoke Detector
สเปรย์จำลองควันคืออะไร
สเปรย์จำลองควัน หรือ สเปรย์ทดสอบระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้แบบควัน เป็นอุปกรณ์น้ำยาเคมีสังเคราะห์ที่จำลองคุณสมบัติทางเคมีและกายภาพของควันไฟทุกประการ ช่วยตรวจสอบการทำงานของเซ็นเซอร์ Smoke Detector ให้มั่นใจว่าสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ป้องกันความเสี่ยงการเกิดเพลิงไหม้และช่วยลดความเสี่ยงการสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นได้
- ประเภทของสเปรย์จำลองควัน
• สเปรย์จำลองควันแบบ aerosol ใช้งานสะดวก พกพาคล่องตัว เหมาะสำหรับการทดสอบ Smoke Detector ทั่วไป
• สเปรย์จำลองควันแบบขวดปั๊ม สามารถควบคุมปริมาณการฉีดพ่นได้ดี เหมาะกับการทดสอบ Smoke Detector ที่ต้องการทดสอบแบบละเอียดหรือติดตั้งบนที่สูง - วิธีทดสอบ Smoke Detector โดยใช้สเปรย์จำลองควัน
• ทำการตรวจสอบว่า Smoke Detector ว่าติดตั้งอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ไม่มีสิ่งกีดขวาง และแบตเตอรี่ยังทำงานเป็นปกติ
• ฉีดสเปรย์จำลองควันไปยัง Smoke Detector โดยเว้นระยะห่างจากตัวอุปกรณ์ประมาณ 30 ซม. หลีกเลี่ยงการฉีดสเปรย์จำลองควันโดยตรงเข้าที่ช่องระบายอากาศของ Smoke Detector และไม่ควรฉีดใกล้ ๆ เปลวไฟ
• เมื่อฉีดสเปรย์จำลองควันแล้ว Smoke Detector ควรจะต้องแสดงสัญญาณเตือนและส่งเสียงเตือนทันที
• เมื่อทดสอบเสร็จสิ้นแล้ว เช็ดคราบสเปรย์ออกจาก Smoke Detector เพื่อความปลอดภัยจากสารเคมีที่อาจตกค้างที่ตัวอุปกรณ์
สิ่งสำคัญที่สุดในการใช้สเปรย์จำลองควัน หรือ สเปรย์เทสต์ Smoke Detector คือต้องอ่านคู่มือการใช้งานอย่างละเอียดก่อนใช้งาน คำแนะนำ ข้อควรระวัง เลือกผลิตภัณฑ์ที่ได้รับรองมาตรฐานสำหรับการทดสอบอุปกรณ์ทางอัคคีภัยและอย่าลืมเก็บสเปรย์ให้พ้นมือเด็กกับสัตว์เลี้ยง
สเปรย์จำลองควันใช้กับ Heat Detector ได้หรือไม่
แม้ว่า Smoke Detector กับ Heat Detector จะเป็นอุปกรณ์ที่อยู่ในหมวดระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ (Alarm System) เช่นเดียวกัน แต่กระบวนการทำงานของอุปกรณ์ทั้งสองชนิดนี้แตกต่างกัน มีคุณสมบัติแตกต่างกัน กล่าวคือ Smoke Detector ตรวจจับอนุภาคควันไฟ ส่วน Heat Detector ตรวจจับการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิที่รวดเร็ว ดังนั้นเราจึงไม่สามารถใช้สเปรย์จำลองควันทดสอบกับ Heat Detector ได้นั่นเอง
สเปรย์จำลองควันเหมาะสำหรับการทดสอบภายในอาคาร บ้านเรือน สำนักงาน ห้องชุด หรือบริเวณที่ที่ไม่สามารถใช้ควันจริงในการทดสอบได้ เป็นวิธีทดสอบที่มีขั้นตอนปลอดภัย ใช้งานง่าย พกพาสะดวก อีกทั้งยังเป็นหนึ่งในขั้นตอนการจัดการความปลอดภัยภายในอาคาร
ในยุคนี้ไม่ว่าจะเป็นโจรขโมยหรือไฟไหม้ก็ทำให้หมดเนื้อหมดตัวได้เหมือนกัน ดังนั้นสัญญาณกันขโมยกับสัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้จึงเป็นระบบเตือนเกี่ยวกับความปลอดภัยที่จำเป็นมากสำหรับบ้านที่อยู่อาศัย รวมถึงบริษัทห้างร้านและโรงงาน วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจกันว่าทั้งสัญญาณกันขโมยกับแจ้งเตือนไฟไหม้แตกต่างกันอย่างไร
สัญญาณกันขโมย (Burglar Alarm)
สัญญาณกันขโมยเป็นประเภทอุปกรณ์รักษาความปลอดภัย โดยออกแบบมาเพื่อปกป้องคนและทรัพย์สินจากภัยอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในที่อยู่อาศัย สำนักงาน และอาคารต่าง ๆ ทำหน้าที่เฝ้าระวังแล้วแจ้งเตือนทันทีผ่านระบบการแจ้งเตือนแบบ Real Time หากมีการบุกรุกหรือเกิดเหตุการณ์ไม่ปกติ
- การทำงานของระบบสัญญาณกันขโมย ประกอบไปด้วยการใช้เซนเซอร์ต่าง ๆ ในการตรวจจับสิ่งผิดปกติเคลื่อนไหวในพื้นที่ โดยส่งสัญญาณไปยังตัวควบคุมหลักแล้วส่งเสียงแจ้งเตือนไปยังเจ้าของบ้านผ่านการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต เจ้าของบ้านจึงสามารถรับรู้ข้อมูลระบบเตือนและการเคลื่อนไหวได้แบบเรียลไทม์
- ประเภทอุปกรณ์ของสัญญาณกันขโมย
- สัญญาณกันขโมยแบบไร้สาย (Wireless Alarm) เหมาะสำหรับบริเวณพื้นที่ที่ต้องการติดตั้งแบบยืดหยุ่นหรือเดินสายไฟไม่สะดวก เช่น Motion Sensor และ Door Contact เป็นต้น
- สัญญาณกันขโมยแบบเดินสาย (Wired Alarm) เหมาะสำหรับสถานที่ที่ต้องการเชื่อมต่อแบบต่อเนื่องหรือพื้นที่ที่มีขนาดใหญ่ เช่น Siren และ Magnet Sensor เป็นต้น
สัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้ (Fire Alarm)
สัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้เป็นประเภทอุปกรณ์รักษาความปลอดภัย ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการแจ้งเตือนเมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ในที่อยู่อาศัย สำนักงาน และอาคารต่าง ๆ โดยคำนึงถึงความรวดเร็วในการระบุพื้นที่เกิดเหตุ พร้อมกับแจ้งเตือนให้ผู้อาศัยสามารถอพยพได้ทันท่วงที
- การทำงานของสัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้ ประกอบไปด้วยอุปกรณ์ตรวจจับความผิดปกติต่าง ๆ ได้แก่
- อุปกรณ์ควบคุมสัญญาณหลัก ทำหน้าที่รับสัญญาณผิดปกติจากอุปกรณ์ตรวจจับเพลิงไหม้ตามจุดต่าง ๆ ที่ติดตั้งไว้ จากนั้นนำข้อมูลไปแปรเป็นสัญญาณเตือนภัยที่ตู้ควบคุมสัญญาณแจ้งเตือน
- อุปกรณ์ตรวจจับสัญญาณไฟไหม้ ถูกติดตั้งกระจายตามจุดต่าง ๆ ของอาคาร ซึ่งเชื่อมต่อหากันด้วยสัญญาณแล้วส่งข้อมูลไปยังตู้ควบคุมสัญญาณแจ้งเตือน ประเภทอุปกรณ์ที่ตรวจจับสัญญาณไฟไหม้ ได้แก่ Smoke Detector ตรวจจับควัน, Heat Detector ตรวจจับความร้อน และ Flame Detector ตรวจจับเปลวไฟ
- อุปกรณ์แจ้งเหตุไฟไหม้ มีส่วนที่ส่งเสียงเตือนทั้งรูปแบบเสียงไซเรน เสียงกระดิ่งแจ้งเตือน และอาจมีสัญญาณไฟร่วมด้วย ซึ่งถูกส่งมาจากตู้ควบคุมสัญญาณแจ้งเตือนโดยตรง
- วิธีแจ้งเตือน หลัก ๆ มี 2 รูปแบบ ดังนี้
- การแจ้งเหตุเฉพาะจุด (Addressable System) ระบบเตือนแบบระบุตำแหน่งเกิดเหตุเพลิงไหม้อย่างแม่นยำ เหมาะสำหรับอาคารขนาดใหญ่ที่ต้องการความแม่นยำสูง
- การแจ้งเหตุเป็นโซน (Conventional System) ระบบเตือนเป็นบริเวณกว้าง ๆ ไม่ระบุจุดเกิดเหตุเพลิงไหม้ชัดเจน เหมาะสำหรับอาคารขนาดเล็ก
สัญญาณกันขโมยกับสัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้ต่างกันอย่างไร
แม้ว่าสัญญาณกันขโมยกับสัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้จะเป็นระบบเตือนความปลอดภัยเช่นเดียวกัน แต่สิ่งที่เห็นความแตกต่างได้ชัดคือ
- สัญญาณกันขโมยเป็นการแจ้งเตือนที่เกิดจากการบุกรุกจากสิ่งภายนอก ในขณะที่สัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้เป็นการแจ้งเตือนที่เกิดจากต้นเหตุด้านในอันทำให้เสี่ยงเกิดเพลิงไหม้
- สัญญาณกันขโมยมักใช้ทำงานร่วมกับเซ็นเซอร์ประตูและหน้าต่าง กล้องวงจรปิดอัจฉริยะ ส่วนสัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้จะทำงานร่วมกับอุปกรณ์ตรวจจับสัญญาณไฟไหม้
การติดตั้งสัญญาณกันขโมยและสัญญาณแจ้งเตือนไฟไหม้ เป็นการเพิ่มความปลอดภัยและช่วยให้ผู้อยู่อาศัยรู้สึกอุ่นใจมากขึ้น ไม่ว่าจะเกิดจากมีผู้บุกรุกเข้ามาหรือต้นเหตุเพลิงไหม้ด้านใน เราก็สามารถวางแผนป้องกันและอพยพผู้คนทันทีได้อย่างรัดกุมและปลอดภัยที่สุด
อ่านบทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ระบบ Fire Alarm คืออะไร? เหมาะกับบ้านหรืออาคารแบบไหน
